ΕΘΙΜΑ ΚΟΛΝΤΑ & ΣΟΥΡΒΑ... ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ ΚΑΙ ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑ ΣΤΟ ΠΕΡΑΣΜΑ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ

 ΕΘΙΜΑ ΚΟΛΝΤΑ & ΣΟΥΡΒΑ... 

 ΚΟΛΝΤΑ ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΩΝ ΚΑΙ ΣΟΥΡΒΑ ΠΑΡΑΜΟΝΕΣ  ΠΡΩΤΟΧΡΟΝΙΑΣ 

ΚΟΛΝΤΑ ΜΠΑΜΠΩ...

Πολλές πολύτιμες  πληροφορίες για το έθιμο Κόλντα Μπάμπω  (Κάλαντα γιαγιά ) ή Κόλιαντα Μπάμπω  από τον Χοροδιδάσκαλο Χρήστο Νταλάκα ...  Στις 23 Δεκεμβρίου και 12 η ώρα τα μεσάνυχτα αναβίωνε το μεγάλο αυτό έθιμο όπου βγαίναν τα ΄΄παιδιά΄΄, μόνο ελεύθερα αγόρια και φορούσαν κάπες μαλλιότες κρατώντας τους τουρβάδες τους... αλλά  κρατούσαν και ένα ξύλινο  μπαστουνάκι σε σχήμα σφυριού που το λέγαν ντόπκα ,όπου χτυπούσαν με αυτό την πόρτα δυνατά ,ώστε να ακούσει η νοικοκυρά και να βγεί να τους καλωσορίσει ...  Οι νοικοκυρές προσφέραν κουλούρια στρογγυλά (κολντάσκες)  μόνο για εκείνη την ημέρα . Η νοικοκυρά στο κόσκινο του σπιτιού πρόσφερε φρούτα ,κάστανα και ξηρούς καρπούς ... Πήγαιναν σε όλα τα σπίτια ... και έδιναν μεγάλη σημασία στις ευχές που έδιναν μεταξύ τους ...Να αυξηθεί το βιος..και να έχουν καλό ποδαρικό ... Σε κάθε σπιτικό άναβαν στο τζάκι το Χριστόξυλο που έκαιγε όλες τις μέρες των γιορτών ,για να έρθει η καλοτυχία σε κάθε σπιτικό ...! Το έθιμο αναβιώνει στην Ερμακιά Εορδαία Κοζάνης ,στον Άγιο Χριστόφορο, στην Ασβεστόπετρα και σε άλλα χωριά όπου ζουν ντόπιοι ...

Η κυρά -νοικοκυρά του σπιτιού τους καλωσόριζε με αγάπη και προσμονή 

Δίνανε ευχές για να έχει κάθε σπιτικό υγεία ,μακροημέρευση και μακροζωία 

Τότε εκείνη την εποχή δεν έδιναν χρήματα στα κόλντα ...αλλά φρούτα και ξηρούς καρπούς ...που έκρυβαν τον αλληγορικό  συμβολισμό τους 

Οι νέοι του χωριού ήταν οι πρωτεργάτες του εθίμου

Το βράδυ που τελείωναν τα κόλντα, όλοι  μαζεύονταν γύρω από τη φωτιά στο τζάκι και μοιράζονταν ,τρώγοντας τα καλούδια που μάζεψαν στους τουρβάδες

Η φωτιά που άναβε στο κέντρο της πλατείας του χωριού ,ήταν αυτή που προοιώνιζε το κλίμα των γιορτών των Χριστουγέννων

Άντρες στην Ερμακιά Εορδαία Κοζάνης με μαλλιότες και τουρβάδες χρωματιστούς ...

ΣΟΥΡΒΑ...

Η Σούρβα είναι ένα έθιμο για υγεία και ευημερία

 Το έθιμο Σούρβα κατά την εορταστική βραδιά ξεκινάει στα χαράματα, μετά τα μεσάνυχτα. Μεταφερόμενο από την αρχαιότητα, έχει βαθύ συμβολισμό. Παρά κάποιες λεπτομέρειες χαρακτηριστικές για κάθε μια περιοχή, η σούρβα σ' όλη την χώρα έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με τα κάλαντα και καλαντίστες των Χριστουγέννων. Και οι σουρβακάριδες επισκέπτονται όλα τα σπίτια. Σύμφωνα με τους ιστορικούς, στο παρελθόν οι συμμετέχοντες στο έθιμο Σούρβα ήταν παντρεμένοι νέοι άνδρες. Με την πάροδο των ετών η πρακτική αυτή, όμως, άλλαξε και κατά τον τελευταίο αιώνα στο έθιμο συμμετέχουν αγόρια ηλικίας από 4-5 έως 10-12 ετών. Πριν τα μεσάνυχτα στις 31 Δεκεμβρίου, δηλαδή τις πρώτες πρωινές ώρες του νέου έτους τα αγόρια πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και λένε ευχές για υγεία και γονιμότητα. Κρατούν σουρβάκες, μια γερή βέργα από κρανιά. Στις λαϊκές δοξασίες η κρανιά είναι σύμβολο της δύναμης, υγείας και μακροζωίας.Το έθιμο Σούρβα περιγράφεται σε όλες τις λαογραφικές περιοχές. Διαδεδομένη είναι η πρακτική ομάδες μεταμφιεσμένων εργένηδων γυρίζουν κάθε σπίτι του χωριού και τελούν το έθιμο Σουρβα. Οι περισσότεροι ήταν ντυμένοι με κοστούμια από δέρματα ζώων και αυτοσχέδιες ζωόμορφες μάσκες. Από την μέση τους κρέμονται διαφορετικού μήκους κουδούνια – ένα υποχρεωτικό στοιχείο καθώς ραβδί ακατέργαστου ξύλου.