ΝΙΚΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ: ΜΥΡΤΙΣ ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ... ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ ...

ΜΥΡΤΙΣ -ΤΟ ΚΟΡΙΤΣΙ ΠΟΥ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ ΔΥΟ ΦΟΡΕΣ...

Η μικρή Μύρτις ...Πρόσωπο με πρόσωπο με το παρελθόν .

Η μικρή Μύρτις φιλοξενείται στην Κοβεντάρειο Βιβλιοθήκη Κοζάνης από 26 Νοεμβρίου 2022 έως 28 Φεβρουαρίου 2023.

Το κοριτσάκι που ανασύρθηκε από το σκοτάδι της γης και του χρόνου και η άκρως ενδιαφέρουσα ιστορία του...Κατεβαίνοντας την οδό Πειραιώς, συναντάμε  ένα μικρό παρκάκι δεξιά, στη διασταύρωση με την Ιερά Όδό. 

Εκεί βρέθηκε θαμμένη η μικρή Μύρτις...

Η Μύρτις ήρθε  στον κόσμο πριν 2500 χρόνια...την εποχή του Περικλή δηλαδή.Το πέρασμα της από τη ζωή ήταν πολύ σύντομο...Μόλις 11  χρόνια... Το κοριτσάκι αυτό ζούσε στην Αθήνα, στην σκιά της Ακρόπολης...   και ίσως και να κοίταζε με δέος και  θαυμασμό τον Παρθενώνα που μόλις είχε τελειώσει...Το μόνο που γνωρίζουμε για την Μύρτιδα είναι ότι είχε πεταχτά δόντια που την εμπόδιζαν να κλείσει καλά το στόμα της..

Ποιος ξέρει..Ίσως να ήταν ένα ευτυχισμένο κοριτσάκι  ή μια μικρή δούλη..ή μέτοικος.

 Η μικρή Μύρτις αρρώστησε  στον μεγάλο λοιμό που  έπληξε την Αθήνα, το 430  π.Χ  Ήταν τα χρόνια του Πελοποννησιακού πολέμου..

 Η Αθήνα ,πολιορκημένη  ασφυκτιούσε..

Υπό αυτές τις συνθήκες ,λοιπόν ξέσπασε  μεγάλη επιδημία που κυριολεκτικά " θέρισε"το ένα τρίτο των  Άθηναίων.Ανάμεσα στους νεκρούς, και η μικρή Μύρτις...αλλά και ο ίδιος ο Περικλής.

Η Μύρτις θάφτηκε πρόχειρα  με άλλους 150 περίπου ,στην άκρη του νεκροταφείου, στον Κεραμεικό.

Ο  τάφος , ταπεινός με ελάχιστα, πολύ φτωχικά κτερίσματα..

(Πιθανώς, οι επιζήσαντες της επιδημίας, να έθαβαν βιαστικά τους χιλιάδες νεκρούς σε ομαδικούς τάφους χωρίς να ακολουθούν το  τελετουργικό της ταφής των αρχαίων Ελλήνων ).

Και πέρασαν χρόνοι και καιροί από τότε... Δυόμιση χιλιάδες χρόνια..!Και φτάνουμε στο1994-1995.

 Στις  εργασίες για το μετρό της Αθήνας στον Κεραμεικό, ο μετροπόντικας αποκάλυψε αυτόν τον καλούμενο "τάφο του λοιμού".

 Ανάμεσα στα πολλά  σκελετικά υπολείμματα ,και η μικρή Μύρτις. 

Το  κρανίο της ήταν σχεδόν άθικτο,και είχε και τα 28 της δόντια, αλλά είχε και κάτι άλλο,σπάνιο .Μαζί με τα μόνιμα, υπήρχαν και τα νεογιλά της δόντια ! ( Αυτός ήταν άλλωστε και ο λόγος που τα δόντια της ήταν πεταχτά. )Αυτά τα ευρήματα έδωσαν στους επιστήμονες την δυνατότητα για την έρευνα και την  (ψηφιακή) ανάπλαση του κρανίου και του προσώπου της.

Εμπνευστής της "άναβίωσης" της Μύρτιδας και ψυχή του διεπιστημονικού αυτού εγχειρήματος, ήταν  

ο κ.Μανώλης Παπαγρηγοράκης καθηγητής της Οδοντιατρικής Σχολής του Παν/μίου Αθηνών.

Οι  επιστήμονες  κατάφεραν να απομονώσουν και το DNA του μικροβίου !Έτσι μάθαμε ότι ο λοιμός οφείλετο σε σαλμονέλλα (S.Typhi )Δηλαδή η επιδημία ήταν τυφοειδής πυρετός !

 Ο κ.Παπαγρηγοράκης σε συνεργασία με Σουηδούς επιστήμονες όλοκλήρωσαν,το 2010  την  "ανακατασκευή" της κεφαλής του μικρού αυτού κοριτσιού, του οποίου το  πραγματικό  όνομα δεν θα το μάθουμε ποτέ..

 Οι μελετητές, της έδωσαν το ωραίο , συμβατικό όνομα  "Μύρτις " 

επειδή είναι εύηχο, ήταν σύνηθες  εκείνη τήν έποχή, και  χρησιμοποιείται και στις μέρες μας. (Μυρτώ)

Της έδωσαν καστανά μάτια και καστανοκόκκινα μαλλιά.Το χτένισμα της, είναι το διαδεδομένο για την εποχή που έζησε.

Κι έτσι, αντικρύσαμε το πρόσωπο ενός μικρού κοριτσιού 

που έζησε όταν ακόμη χτιζόταν ο Παρθενώνας !

 Τα Ηνωμένα Έθνη ,το 2010 ανακήρυξαν  την Μύρτιδα" Φίλη των στόχων της Χιλιετίας" και χρησιμοποίησαν την μορφή της , 

ως σύμβολο στην εκστρατεία των Ηνωμένων Εθνών" κατά της παιδικής φτώχειας και της παιδικής θνησιμότητας

 άπο άσθένειες  που μπορούν να προληφθούν ή να καταπολεμηθούν. "

Όλα σχεδόν τα μουσεία της Έλλάδας , καθώς και πάμπολλα μουσεία του εξωτερικού,την  φιλοξένησαν κατά καιρούς .

Στις 14 Μαρτίου 2018 τα ΕΛΤΑ κυκλοφόρησαν γραμματοσειρά με την μορφή της Μύρτιδας.

Η Μύρτις, βρίσκεται σήμερα στο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο.

Κοιτάζει καθημερινά τον κόσμο με τα ορθάνοιχτα μάτια της , το διστακτικό  της χαμόγελο και την αμφιλεγόμενη ομορφιά της

 και σαν "πρέσβειρα"των Ηνωμένων Εθνών φέρνει από την αρχαιότητα στον 21ο αιώνα, το πανανθρώπινο μήνυμα ενάντια στον  θάνατο μικρών παιδιών από πολέμους ,φτώχεια και 

ασθένειες που προλαβαίνονται.

Πηγές Βικιπαίδεια Μ.Παπαγρηγοράκης, (συνεντεύξεις)

Έφη Μπαζιωτοπούλου-Βαλαβάνη, αρχαιολόγος,συνέντευξη

 Θα πρέπει να αναφερθεί ότι το χειροποίητο ύφασμα του ενδύματος της είναι από λινάρι σε φυσική απόχρωση και υφάνθηκε στο Ιστορικό Υφαντουργείο του ΣΕΝ.

(Πληροφορία απο την κ.Σοφία Τσουρινάκη την οποία και θερμώς ευχαριστώ)16/10/19  

Θα ήταν μεγάλη παράλειψη ,αν δεν ανέφερουμε, πως το ένδυμα της Μύρτιδος, ήταν δημιουργία της αείμνηστης σχεδιάστριας Σοφίας Κοκοσαλάκη .

(Πληροφορία και φωτογραφία του ενδύματος, από το χρονολόγιο του κ.Μανώλη Παπαγρηγοράκη)

Ιανουάριος 2020 :  Η Μύρτις έγινε ασημένιο πεντάευρω από την Τράπεζα της Έλλάδος !

(Μπορείτε να το δείτε στα σχόλια) 31/1/ 2020 : Μανώλης Παπαγρηγοράκης :

"...Η Μύρτις και το νόμισμα της...από την Τράπεζα της Ελλάδος στην Παγκόσμια έκθεση νομίσματος στο Βερολίνο ...μεγάλη τιμή σ' όλη την επιστημονική μου ομάδα και σ' όλους που συνέβαλαν στην δημιουργία της Μύρτιδος! 

  10/6/ 2020 Η Μύρτις, διεθνής πρέσβειρα των Ολυμπιακών Αγώνων.

Στο ντοκιμαντέρ του Νίκου Λουπάκη διαρκείας 51’ για τη Μύρτιδα,το κορίτσι του λοιμού των Αθηνών. Η ταινία έλαβε το 1o βραβείο καλύτερης ταινίας μικρού μήκους στο 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Χαλκίδας (24-29 Νοεμβρίου 2020). 

Μύρτις είναι το όνομα που δόθηκε στην ανάπλαση του προσώπου ενός 11χρονου κοριτσιού – θύματος του λοιμού που το 430 π.Χ. σκότωσε το 1/3 των κατοίκων της Αθήνας. Η ανάπλαση πραγματοποιήθηκε, από ειδικούς επιστήμονες, το 2010 και λίγο μετά εντάχθηκε σε μία θεματική έκθεση που περιόδευσε σε μουσεία και εκθεσιακούς χώρους στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Με τον τρόπο αυτό η Μύρτιςκατάφερε να «επικοινωνήσει» με τους ανθρώπους του 21ου αιώνα και να αποτελέσει μια ιδιαίτερη περίπτωση πολιτιστικού αγαθού, καθώς είναι οντότητα με στοιχεία που αφορούν και την επιστήμη και την εκπαίδευση, ενώ λειτουργεί και ως μέσον αφύπνισης συνειδήσεων, καλώντας σε δράση για μεγάλα παγκόσμια προβλήματα, ενάντια στον πόλεμο, σε κινητοποίηση για τη σωτηρία εκατομμυρίων παιδιών που πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που μπορούν να αντιμετωπιστούν.

Η Μύρτις σε γραμματόσημο και σε νόμισμα συλλεκτικό των 5 ευρώ ...

Στη φωτογραφία με τον Μανώλη Παπαγρηγοράκη καθηγητή της Οδοντιατρικής του Πανεπιστημίου Αθηνών εμπνευστή και διοργανωτή όλου του εγχειρήματος, που αφορά την Μύρτιδα ...
Και εδώ με την Μύρτιδα ...το κορίτσι που γεννήθηκε δύο φορές ...
Η Μύρτις μας βοήθησε με τη σοφία της ,ακόμα και την περίοδο του Κορονοϊού ...Βίντεο .
Παιδικά παιχνιδάκια από την Αρχαία Ελλάδα
Διαδραστικά Παιχνίδια με την Μύρτιδα...